LIỆT DÂY THẦN KINH VII NGOẠI BIÊN
02:07:00 05/07/2016
Liệt mặt ngoại biên YHCT gọi "Khẩu Nhãn Oa Tà" còn YHHĐ gọi "Liệt Bell" là tổn thương đc tính từ nhân dây VII trong cầu não. Liệt mặt TW là những tổn thương đc tính từ nhân trước trở lên. Những trường hợp liệt dây VII' do nhân bọt trên ko thuộc trường hợp này.
Bệnh nhân nên biết: Các trường hợp nhẹ có thể hồi phục trong vòng 2 - 4 tuần hoặc nhanh hơn, các trường hợp nặng thời gian phục hồi chậm hơn, đôi khi để lại di chứng. Một số trường hợp chuyển sang co cứng các cơ bên mặt bị liệt làm mặt bệnh nhân bị co kéo lệch về bên liệt, nếp nhăn mũi - má sâu, khiến dễ lầm tưởng bên liệt là bên lành.
* Triệu chứng lâm sàng chính:
- Xuất hiện đột ngột, miệng méo khi cười-nhe răng, Nhân trung lệch, ko thổi đc lửa, ăn-uống rơi vãi.
- Mắt nhắm ko kín ở bên liệt, khi cố nhắm mắt đồng tử di chuyển lên trên & chếch ra ngoài (dấu hiệu sác-lơ-bell). Ấn vào huyệt Ế phong bên liệt thấy hơi nề và đau.
- Mặt bị kéo lệch sang bên lành, bên liệt có hình ảnh của nét mặt vô cảm.
- Phân biệt với liệt mặt trung ương bởi liệt VII trung ương chỉ liệt ¼ mặt dưới và không có dấu hiệu sác-lơ-bell.
Để đạt hiệu quả tối đa trong điều trị và phục hồi chức năng liệt dây thần kinh số VII ngoại vi cần phối hợp các nhóm thuốc sau của Y Học Hiện Đại với các phương pháp điều trị của Y Học Cổ Truyền sẽ có kết quả nhanh nhất.
THUỐC TÂN DƯỢC: (Tùy từng bệnh nhân mà dùng phối hợp 1 số thuốc sau)
- Dùng Corticoide đường tiêm hoặc uống, chỉ định càng sớm càng tốt để chống phù nề vì dây thần kinh số VII đi trong ống xương hẹp, phù nề gây chèn ép và thiếu nuôi dưỡng, điều trị muộn có thể dẫn đến thoái hóa dây thần kinh làm khó phục hồi.
- Dùng thuốc kháng sinh khi có nhiễm khuẩn hoặc kháng virus khi bị zona.
- Dùng các thuốc giãn mạch, tăng tuần hoàn máu: cavinton, nootropin, fonzilan…
- Dùng thuốc bảo vệ và dinh dưỡng giúp phục hồi dây thần kinh: dùng Vitamin nhóm B liều cao như Neurobion, Methylcoban, H-5000…
- Dùng thuốc tăng dẫn truyền thần kinh: Nivalin, Methylcoban,
- Dùng thuốc kích thích tái tạo bao myelin của dây thần kinh: Nucléo-CMP forte, Alton-CMP.
- Dùng thuốc chống gốc tự do: Vitamin E, Eckhart Q10, Tocopheron, Omega 3, …
.jpg)
ĐIỀU TRỊ BẰNG ĐÔNG Y - CHÂM CỨU
* Điều trị bằng xoa bóp
Dùng các thủ thuật: xoa, bóp, day, miết, phân-hợp, ấn, véo. Tập trung vào huyệt ế phong, giáp xa, hợp cốc; huyệt vùng mi trên, các cơ mi dưới...
* Điều trị bằng Điện châm + Cứu ngải
- Huyệt Ế phong là chủ yếu vì đó là nơi chưa chia nhánh của dây VII, không được thủy châm vào huyệt này, không châm sâu quá 1 cm.
- Huyệt Hợp cốc bên đối diện; huyệt Túc tam lý, Dương lăng tuyền cùng bên. Trường hợp sau 15 ngày chuyển biến nhưng chậm thì cần châm cứu Hợp cốc cả 2 bên.
- Nếu do lạnh châm huyệt Liệt khuyết, do huyết ứ sau chấn thương châm Túc tam lý, Huyết hải; do nhiễm trùng từ tai giữa, do vi rút châm Nội đình, Khúc trì.
- Các huyệt khác gồm: Dương bạch, Đồng tử liêu, Ty trúc không, Tình minh, Ngư yêu, Toản trúc, Thừa khấp, Nghinh hương, Thừa tương, Địa thương, Giáp xa, Hạ quan, Quyền liêu, Khiên chính...
- Điện châm, Ôn châm các huyệt: Ế phong, Dương bạch, Toản trúc, Tình minh, Ty trúc không, Đồng tử liêu, Thừa khấp, Nghinh hương, Giáp xa, Địa thương, Nhân trung, Thừa tương cùng bên liệt… Toàn thân châm huyệt Hợp cốc, Phong trì bên đối diện; Túc tam lý, Dương lăng tuyền cùng bên. Cần tránh kích thích quá mức có thể gây co cứng cơ mặt. Khi mắt đã gần bình thường thì dừng điều trị kích thích. Khi thấy các dấu hiệu co cứng cần ngừng ngay liệu pháp điện châm, xoa bóp.
* Điều trị bằng Cấy chỉ tự tiêu
Cấy chỉ các huyệt: Thần đình, Túc tam lý, Dương lăng tuyền (cùng bên), Hợp cốc (bên đối diện), Phong trì, Ế phong, Dương bạch, Ấn đường, Toản trúc, Thái dương, Tứ bạch, Nghinh hương, Quyền liêu, Địa thương, Giáp xa, Khiên chính, Thừa tương, ...
* Điều trị bằng Thủy châm
Thủy châm các Vitamin tổng hợp nhóm B, nhóm tăng dẫn truyền thần kinh, tái tạo phục hồi thần kinh và dinh dưỡng cơ: Nivalin, Methylcoban, Nucléo-CMP forte, Alton-CMP, ...
.jpg)
⇒ Nên đtrị kết hợp các phương pháp tùy theo tính chất, mức độ của bệnh và thể trạng, tinh thần của người bệnh:
- Cấy chỉ
- Thủy châm
- Ôn châm
- XBBH
- Cứu ngải
- .....
* Trong thời gian điều trị chú ý:
- Tránh để gió mát-lạnh thổi vào vùng mặt, gáy.
- Ko đánh răng, rửa mặt bằng nước mát-lạnh
- Ko ăn uống đồ mát-lạnh, tanh.
- Ko ăn thịt gà, tôm, hải sản lạ.
- Ko uống rượu, bia, cafe, nước chè đặc, ko hút thuốc lá.
* Bệnh nhân tự tập ở nhà theo hướng dẫn:
- Người bệnh ngồi trước gương tự tập các động tác: Nhắm mắt, mỉm cười, thổi lửa, ngậm chặt miệng, cười thấy răng và nhếch môi trên, nhăn trán, nhíu mày, hỉnh 2 cánh mũi, phát âm: ô, p, u, m. Mỗi động tác tập 10 - 15 lần.
- Bệnh nhân tự xoa bóp bên liệt theo hướng dẫn các vùng: Miệng – Mắt – Má – Trán – Tai – Gáy – Đầu – Bàn chân. Ngày 3 lần, mỗi lần 20 – 30 phút.
* Dự phòng: điều trị tích cực viêm tai giữa, viêm tai xương chũm (nếu bị); tránh nhiễm lạnh, tránh những nơi gió lùa, giữ ấm vùng cổ về mùa đông.
* Theo dõi điều trị và tiến triển cần chú ý:
- Trong 7 ngày đầu bệnh xu hướng diễn tiến nặng thêm.
- Ngày thứ 8 trở đi đến ngày 15 bệnh sẽ đỡ rõ rệt hoặc khỏi. Thường khỏi bệnh trong khoảng thời gian từ 15 - 21 ngày.
- Trường hợp ngoan cố cũng chỉ điều trị 3 tuần rồi ngừng Đợt I, sau 3-5 ngày tiếp tục Đợt II.
- Những ca bệnh quá 13 tuần không khỏi có thể phải chấp nhận di chứng.
* Trường hợp bệnh nhân đến muộn bị liệt mặt co cứng dai dẳng điều trị không kết quả: có thể phẫu thuật hoặc tiêm cồn huỷ dây thần kinh ./.
Cần tư vấn thêm liên hệ Lương y Phạm Thanh Tuấn: 098.979.1982 * 091.868.1982
Tổng lượt xem: 4263
Tổng số điểm đánh giá: 56 trong 5 đánh giá
1 2 3 4 5